Thôn Thuận Tắc và Thuận Ngãi

Bối cảnh chung thời Gia Long

Sau khi Gia Long lên ngôi (1802), Nam Bộ được chia làm trấn, phủ, huyện, tổng, xã/thôn.

Vùng Gò Công khi đó thuộc Trấn Định Tường (定祥鎮), về sau đổi thành Tỉnh Định Tường (1832) thời Minh Mạng.

Phủ Gò Công (高公府) được đặt để quản lý vùng đất ven biển phía Đông Định Tường.
Trong phủ có các tổng lớn như:
- Long Vĩnh Thượng,
- Long Vĩnh Trung,
- Long Vĩnh Hạ,
- cùng nhiều xã, thôn nhỏ.

Thôn Thuận Tắc (順則)

a. Tư liệu hành chính

Theo Đại Nam nhất thống chí và các bản địa bạ Gia Long (1808–1812), thôn Thuận Tắc là một đơn vị hành chính thuộc Tổng Long Vĩnh Hạ, phủ Gò Công, trấn Định Tường.

Cấu trúc hành chính ghi nhận:

順則村，隸隆永下總，高公府，定祥鎮。 Thôn Thuận Tắc, thuộc tổng Long Vĩnh Hạ, phủ Gò Công, trấn Định Tường.

b. Vị trí ngày nay

Thôn Thuận Tắc xưa tương ứng với vùng Gò Công Đông – gần xã Tân Thành hoặc Phước Trung (Tiền Giang).

Một số tài liệu dân gian Gò Công còn nhắc “xóm Tắc, ruộng Tắc” — dấu tích của tên Thuận Tắc cũ.

c. Nghĩa tên “Thuận Tắc (順則)”

順 (Thuận): thuận hòa, êm xuôi.
則 (Tắc): phép tắc, khuôn mẫu, đạo lý. Tên mang ý “thôn tuân theo phép tắc, sống thuận hòa”, thể hiện tư tưởng trị dân thời đầu triều Nguyễn — đề cao trật tự và đạo lý.

Thôn Thuận Ngãi (順義)

a. Tư liệu hành chính

Tương tự, thôn Thuận Ngãi cũng thuộc Tổng Long Vĩnh Hạ, phủ Gò Công, trấn Định Tường thời Gia Long.

Ghi chép:

順義村，隸隆永下總，高公府，定祥鎮。 Thôn Thuận Ngãi, thuộc tổng Long Vĩnh Hạ, phủ Gò Công, trấn Định Tường.

b. Vị trí nay

Thôn Thuận Ngãi nằm gần Thuận Tắc, cùng cụm các làng “Thuận–Hòa–Bình” — vùng Gò Công ven rạch Lôi Lạp, phía Đông Nam huyện Gò Công ngày nay (giáp Tân Phú Đông).

Nhiều nhà nghiên cứu địa danh (như Huỳnh Minh trong Gò Công xưa và nay) xác định Thuận Ngãi nằm gần khu vực xã Tân Phước hoặc Tân Đông (Gò Công Đông) hiện nay.

c. Nghĩa tên “Thuận Ngãi (順義)”

順 (Thuận): thuận theo, hòa thuận.
義 (Ngãi): nghĩa lý, nhân nghĩa. Nghĩa là “thôn thuận hòa, trọng nghĩa” — cùng một hệ thống tên gọi mang ý niệm đạo đức, rất phổ biến thời Gia Long.

Mối liên hệ với các thôn cùng tổng

Cả hai thôn Thuận Tắc và Thuận Ngãi thường được nhắc cùng các thôn như:

Lôi Lạp (雷巤)
Long Hưng (隆興)
Vĩnh Hựu (永祐)
Thuận Hòa (順和)

→ Tất cả đều nằm trong Tổng Long Vĩnh Hạ, vốn là vùng khai khẩn sớm của người Việt ở Gò Công, có nhiều lưu dân từ Biên Hòa, Gia Định và miền Trung vào lập ấp trong thế kỷ XVIII.

Tóm tắt

Mục	Thuận Tắc (順則)	Thuận Ngãi (順義)
Loại hình	Thôn	Thôn
Thời kỳ	Vua Gia Long (1802–1820)	Vua Gia Long (1802–1820)
Thuộc tổng	Long Vĩnh Hạ (隆永下總)	Long Vĩnh Hạ (隆永下總)
Phủ	Gò Công (高公府)	Gò Công (高公府)
Trấn/Tỉnh	Định Tường (定祥鎮)	Định Tường (定祥鎮)
Vị trí nay	Vùng Gò Công Đông – Tiền Giang	Vùng Tân Phú Đông hoặc Gò Công Đông
Ý nghĩa tên	Thuận theo phép tắc	Thuận hòa, trọng nghĩa